-
1 woln|y1
Ⅰ adj. 1. (niezależny) free- wolny chłop a free peasant- jestem wolnym człowiekiem i sama będę decydowała o swoim losie I’m a free person and I’ll decide for myself what I’m going to do with my life- wolny jak ptak (as) free as a bird2. (na swobodzie) [osoba, zwierzę] free 3. (niepodległy) [kraj, naród] free, independent- wolne miasto Admin., Polit. a free city4. (nieograniczony) [rynek, prasa, wybory] free- wypracowanie na temat wolny a free composition- wolne wnioski any other business, AOB GB5. (niezajęty) [miejsce, stolik] free- niestety, nie mamy wolnych pokoi sorry, we have no vacancies- nie mieć wolnej ręki to not have a hand free- jest wolny etat w dziale finansowym there’s a vacancy in the accounts department- mam teraz dużo wolnego czasu I’ve got a lot of free a. spare time now- czy jesteś wolna dziś wieczorem? are you free tonight?- to wszystko na dzisiaj, jesteście wolni that’s all for today, you’re free to go- czy pan dyrektor jest wolny? is the manager free a. available now?- nie znalazłem wolnej taksówki all the taxis were taken- czas wolny od pracy free a. leisure time- 3 maja jest dniem wolnym od pracy the 3rd of May is a public holiday6. (nieżonaty, niezamężna) single, unmarried- stanu wolnego single, unmarried7. (pozbawiony czegoś) wolny od czegoś free from a. of sth- powietrze wolne od spalin clean air- inwestycja wolna od ryzyka a risk-free ivestment- niebo wolne od chmur a cloudless sky- dochód wolny od podatku a tax-free income- towary wolne od cła duty-free goods8. pot. [stolec] loose 9 Chem. [pierwiastek, atom] free 10 Sport rzut wolny a free kick Ⅱ m pers. free man Ⅲ m inanim. środ., Sport free kick Ⅳ wolne n sgt pot. day off, time off- wziąć wolne to take (some) time off- zrobić sobie kilka dni wolnego to take a few days off- dziś mam wolne today is my day off- □ wolny przekład a. wolne tłumaczenie free translation- mieć wolną rękę to have (a) free rein a. free hand- odpowiadać z wolnej stopy Prawo to be released pending trialThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > woln|y1
-
2 dzień
Ⅰ m 1. (doba) day- pociąg kursuje wyłącznie w dni powszednie the train only runs on weekdays- tak wygląda nasz dzień powszedni that’s what a typical day is like- dzień wolny od pracy a holiday- autobus nie kursuje w święta i dni wolne od pracy the bus does not run on Sundays or holidays- dzień świąteczny a holiday- wziąć dzień urlopu to take a day off- tego dnia było pochmurno it was a cloudy day- pewnego dnia one day- pewnego dnia się o tym dowiecie you’ll get to know about it one day- pewnego dnia obudzisz się i… one day you’ll wake up and…- na drugi/trzeci dzień a. drugiego/trzeciego dnia on the second/third day- trzeciego dnia poczuła się lepiej she felt better on the third day- cztery dni później four days later- co drugi/co trzeci dzień every second/third day- lada dzień any day now- wydarzenie/temat/bohater dnia an event/topic/hero of the day- mieć swój dzień to have ones day- to był mój wielki dzień it was my big day- mam dziś dobry dzień today is my lucky day- dziś mam zły dzień, robota mi się nie klei this really isn’t my day, work is heavy going- pechowy/szczęśliwy dzień unlucky a. bad/lucky day- co dzień every day, daily- ubranie na co dzień clothes for everyday use- na co dzień chodziła w spodniach she normally a. usually wore trousers- wstał jak co dzień przed piątą as usual he got up before five o’clock- tak na co dzień pusto tu i ciemnawo usually, it’s an empty and dark place- co dnia książk. every day, daily- spotykał ją co dnia he met her every day- dzień w dzień day in day out, day by a. after day- matka wydzwania do nas dzień w dzień mother phones us every single day- w tych dniach one of these days, any day now- wyjeżdża w tych dniach he’s leaving any day now- na dniach pot. any day now- powinien wrócić na dniach he should return any day now- odkładać coś z dnia na dzień to delay doing sth- żyć z dnia na dzień to live from hand to mouth a. a hand-to-mouth existence- z dnia na dzień nabierają wprawy they are becoming more proficient by the day- z dnia na dzień musiał zmienić mieszkanie he had to move unexpectedly2. (część doby, w czasie której się nie śpi) day- ciężki/pracowity dzień a hard/busy day- spędzić dzień na zakupach/na plaży to spend the day shopping/on the beach- dobrze rozpocząć/zakończyć dzień to begin the day/end the day well- było jeszcze ciemno, kiedy w szpitalu zaczął się dzień it was still dark outside when the day began at the hospital- przez cały dzień the whole day- przez cały dzień przygotowywała się do przyjęcia it took her the whole day to get ready for the party- uszycie sukienki zajęło jej cały dzień it took her the whole day to sew the dress- cały (boży) dzień the whole day long- siedzą cały dzień za biurkami i nic nie robią they sit at their desks all day long doing nothing- cały dzień spędził w łóżku/przed telewizorem he spent the whole day in bed/watching television- całymi dniami a. po całych dniach all day (long)- całymi dniami a. po całych dniach nie ma go w domu he’s never at home- pracował dniami i nocami he worked day and night- krem na dzień a day cream- ukłonić się komuś/pocałować kogoś na dzień dobry to greet sb/to greet sb with a kiss- na dzień dobry dostał służbowy samochód for starters he was given a company car- już na dzień dobry przegraliśmy dwa mecze we immediately lost two matches3. (okres od wschodu do zachodu słońca) day- słoneczny/deszczowy dzień a sunny/rainy day- najkrótszy/najdłuższy dzień w roku the shortest/longest day of the year- dzień się wydłuża the days are getting longer- w listopadzie dnia ubywa in November the days begin to draw in4. (światło dzienne) daylight- za dnia by day, in a. during the daytime- wrócimy jeszcze za dnia we’ll be back before nightfall- za dnia wszystko lepiej widać it’s easier to see everything in the daylight- skończymy do dnia a. przed dniem we’ll finish early in the morning- wrócili nade a. przede dniem he got back early in the morning5. (data, termin) day- dzień kalendarzowy calendar day- jaki dziś dzień? what day is it today?- poznaliśmy się w dniu jego urodzin we met on his birthday- umowa z dnia 31 marca 1994 a contract dated a. of 31March 1994- dzień wczorajszy/dzisiejszy/jutrzejszy książk. yesterday/today/tomorrow- na dzień dzisiejszy książk. as of today- żyć dniem dzisiejszymprzen. to live a day-to-day existence- wspomnienia o dniu wczorajszym przen. memories of the past6. (odległość) day- o dzień jazdy stąd jest oaza there’s an oasis one-day’s ride away from here- miasteczko leży dwa dni drogi stąd the town is two days’ journey away from hereⅡ dni plt (okres życia) days- dożywać ostatnich dni to live out the rest of one’s days- pragnął zapomnieć o dniach poniewierki he wanted to forget his days of misery- □ dzień polarny Astron. polar day- Dzień Dziecka Children’s Day- Dzień Matki Mother’s Day- Dzień Kobiet Women’s Day- Dzień Pański Relig. Day of the Lord- dzień skupienia Relig. day of retreat■ nie znać a. nie być pewnym dnia ani godziny to be (living) on borrowed time książk.; to know neither the day nor the hour- podobny jak dzień do nocy as different as chalk and cheese* * *dzień dobry! — ( przed południem) good morning; ( po południu) good afternoon
dzień pracy lub roboczy — weekday
cały dzień — all day (long), the whole day
dzień w dzień — day in day out, every day
z dnia na dzień — ( stopniowo) from day to day; ( nagle) overnight
* * *mi1. ( od wschodu do zachodu słońca) day; dzień dobry (= powitanie) ( przed południem) good morning; ( po południu) good afternoon; dzień wolny (od pracy) day off; dzień pracy l. roboczy weekday; dzień powszedni weekday; dzień świąteczny holiday; dzień polarny astron. polar day; przesilenie dnia z nocą solstice; do białego dnia till dawn; w biały l. jasny dzień in broad daylight; rośliny krótkiego dnia bot. short-day plants; cały boży dzień all day long, the whole day; dniem i nocą day and night; przede l. nade dniem just before dawn; podobny jak dzień do nocy like night and day.2. (= doba) day and night; dzień po dniu day after day; dzień w dzień day in, day out; dzień wczorajszy (= wczoraj) yesterday; (= przeszłość) yesterday, past; dzień dzisiejszy (= dzisiaj) today; (= teraźniejszość) today, present; dzień jutrzejszy (= jutro) tomorrow; (= przyszłość) tomorrow, future; szukać wczorajszego dnia hang around; do dnia dzisiejszego until now; temat dnia headline; bohater dnia hero of the day; nie znasz dnia ani godziny you never know the day; żyć z dnia na dzień live from day to day, live from hand to mouth; odkładać coś z dnia na dzień put sth off from day to day; co dzień every day; mieć dobry dzień have one's lucky day, have a good day; mieć zły dzień have a lousy l. bad day; dzień drogi dzieli nas od Warszawy we are a day's journey from Warsaw; trzy dni zwolnienia lekarskiego three days' sick leave; opłata za dzień day's rate.3. (= wyznaczony termin) date; dzień ślubu wedding day; dzień tygodnia week day; dzień imienin nameday; dzień urodzin birthday; lada dzień any day, any time now; po dziś dzień till now; do sądnego dnia forever; Dzień Kobiet Women's Day; Sądny Dzień rel. Doomsday; Dzień Zaduszny rz.-kat. All Souls' Day.4. (= jakiś okres) days; twoje dni są policzone your days are numbered.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dzień
-
3 zaj|ąć
pf — zaj|mować impf (zajmę, zajęła, zajęli — zajmuję) Ⅰ vt 1. (wypełnić przestrzeń) to take up, to occupy, to fill- stół zajmował środek pokoju a large table occupied the middle of the room- tłum zajął cały plac the crowd filled the whole square- tabelki zajmują zbyt dużo miejsca the tables take up too much space- wojsko zajęło nowe pozycje the army took up new positions2. (siąść) to take [miejsce]- zająć stolik to take a table- zajmij mi miejsce, dobrze? keep a seat for me, please- „przepraszam, czy to miejsce jest wolne?” – „nie, zajęte” ‘excuse me, is this seat vacant?’ – ‘no, it’s taken’3. (w klasyfikacji, hierarchii) zająć pierwsze/ostatnie miejsce na liście to be first/last on the list- zajmować ważne/odpowiedzialne/dobrze płatne stanowisko w firmie to have an important/a responsible/a well-paid position in the company- zajmować wysokie stanowisko to be highly placed4. (wziąć w użytkowanie) to take, to occupy- firma zajęła całe piętro the company occupies the whole floor- zajęła najlepszy apartament w hotelu she took the best suite in the hotel- długo będziesz zajmować kuchnię/łazienkę? are you going to occupy the kitchen/bathroom a. be in the kitchen/bathroom for long?5. (zawładnąć) to occupy [miasto, terytorium] 6. (wypełnić czas) to take- robienie zakupów zajmowało dużo czasu the shopping took (up) a lot of time- dotarcie na miejsce zajmie nam pół godziny it will take us half an hour to get there- mogę ci zająć chwilkę? could you spare a minute?7. (zaciekawić) to absorb- książka/audycja bardzo nas zajęła the book/broadcast absorbed us- spróbuj zająć ich jakimś opowiadaniem try to entertain them with some anecdote- zajmij czymś dzieci, bo zaczną psocić occupy the children with something or they’ll be up to mischief8. (zarekwirować) to distrain- komornik zajął im meble the bailiff distrained their furniture9 (rozprzestrzenić się) [choroba] to affect; [ogień] to take hold- gruźlica zajęła oba płuca both lungs have been affected by TB- płomienie zajęły większą część dachu the flames took hold of most of the roof10 Polit., Wojsk. to occupy [miasto, teren] Ⅱ zająć się — zajmować się 1. (zacząć coś robić) to take up- na emeryturze zajął się ogródkiem when he retired he took up gardening- czym zajmuje się jego firma? what does his company do?- zrezygnowała z pracy i zajęła się domem she gave up her job and became a housewife2. (zaopiekować się) to take care (kimś/czymś of sb/sth)- zajmować się dziećmi to take care of children- zajmować się gośćmi to entertain guests3. (zapalić się) to catch fire- od płonącej stodoły zajęły się dalsze zabudowania other buildings caught fire from the burning barn■ zająć stanowisko to take a. adopt a stanceThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zaj|ąć
См. также в других словарях:
zająć — dk Xc, zająćjmę, zająćjmiesz, zająćjmij, zająćjął, zająćjęła, zająćjęli, zająćjęty, zająćjąwszy zajmować ndk IV, zająćmuję, zająćmujesz, zająćmuj, zająćował, zająćowany 1. «zapełnić, wypełnić sobą lub czymś jakąś przestrzeń, powierzchnię czegoś»… … Słownik języka polskiego
ząb — 1. Bronić się, bronić kogoś, czegoś zębami i pazurami «bronić się, bronić kogoś, czegoś, walczyć o kogoś, o coś z zaciekłością, z pasją, nie licząc się z niczym»: Mojej odrębności (czyli wyższości) bronić będę zębami i pazurami. J. Błoński, Forma … Słownik frazeologiczny